Wszystkie uzależnienia mają swoją specyfikę powstawania i przejawiają się w charakterystyczny sposób. Niezależnie od tego czy mówimy o uzależnieniu od alkoholu, narkotyków czy gier komputerowych, to każde z nich ma pewne stałe etapy powstawania. Zwykle na początku powstawania uzależnienia, nie jesteśmy tego świadomi, zarówno jeśli jesteśmy osobą, która się uzależnia jak i osobą bliską. Warto jednak wiedzieć, że istnieją trzy typy „korzystania” z substancji lub wykonywania czynności, które są pomocne w ewentualnym rozpoznaniu uzależnienia osoby bliskiej. Jest to używanie, nadużywanie oraz uzależnienie. Poniżej przedstawiamy krótkie wyjaśnienia dotyczące tych trzech pojęć, na podstawie alkoholu jako czynnik uzależniający:
- Używanie to normalne picie alkoholu od czasu do czasu. Oznacza to, że spożywany jest on tylko „przy okazji” i to w takich ilościach, które nie zaburzają funkcjonowania naszego organizmu.
- Nadużywanie przejawia się częściową utratą kontroli nad spożywaniem alkoholu. Polega na upijaniu się do nieprzytomności w trakcie uroczystości czy imprez oraz na krótkich epizodach codziennego picia. W przypadku nadużywania możemy mówić już o pewnej dysfunkcji, gdyż zaburza w pewnym stopniu nasze życie.
- Uzależnienie to najpoważniejsza forma picia alkoholu, która objawia się całkowitym brakiem kontroli nad ilością i częstotliwością wypijanego alkoholu. Osoba uzależniona czuje przymus picia alkoholu zarówno fizyczny jak i psychiczny, zaniedbuje wszystkie inne aspekty swojego życia.
Czasy, w których przyszło nam żyć pełne są pokus oraz wygód, które mogą stać się naszym uzależnieniem, tym bardziej, że większość z nich dostępna jest na wyciągnięcie ręki. Uzależnienie utrudnia życie nie tylko osobie uzależnionej, ale również najbliższym – współmałżonkowi, partnerowi, rodzicom czy dzieciom. Jak radzić sobie z uzależnieniem partnera? Jak pomóc zarówno sobie oraz jemu?
Uzależnienie partnera – jak pomóc?
Wsparcie partnera w wychodzeniu z uzależnienia jest niewątpliwie bardzo ważną rzeczą. Równie ważne jest, by zrozumiał on, że ma problem i chce z nim walczyć, gdyż bez tego Twoje starania spełzną na niczym i będą przypominać syzyfowe prace. Musisz pamiętać jednak, że finalnie to partner musi sam dojść do tego, że ma problem i chce rozpocząć leczenie, a więc nic na siłę. W tym przypadku spokojne rozmowy i delikatne aluzje dadzą lepszy efekt niż dosadne i głośne wygłaszanie własnego zdania.
Gdy osoba uzależniona uświadomi sobie już, że ma problem i wykaże chęć leczenia się, ważne jest to, by miała poczucie, że nie jest w tym sama i może liczyć na najbliższą osobę. To bardzo budujące, gdyż proces wychodzenia z jakiegokolwiek uzależnienia jest długi, trudny i nie pozbawiony niepowodzeń. Należy jednak pamiętać, że po burzy zawsze wychodzi słońce i nie poddawać się po najmniejszym potknięciu.
Poza oczywistym poczuciem, że dajesz swojemu partnerowi wsparcie i jesteś dla niego w tych trudnych chwilach, warto pomóc mu w poszukiwaniu odpowiedniej dla niego metody leczenia. W przypadku alkoholizmu warto poszukać dobrego ośrodka leczenia uzależnień, w którym osoba uzależniona będzie mogła rozpocząć walkę z alkoholizmem. Równie dobrą metodą, która pozwoli na skuteczne przerwanie ciągu alkoholowego jest wszycie wszywki alkoholowej – jeżeli oczywiście Twój partner czuje, że sam nie będzie w stanie przestać pić. Metoda ta pozwala na pozostanie w trzeźwości przez kilka miesięcy, dzięki czemu osoba uzależniona będzie miała czas na przygotowanie się i rozpoczęcie dalszego leczenia. Wszywka alkoholowa po spożyciu alkoholu daje efekty podobne do zatrucia alkoholowego, a więc skutecznie odstrasza alkoholika od sięgnięcia po kolejny kieliszek. Wszywkę zalicza się do metod awersyjnych, która jest naprawdę bardzo skuteczna.
Pamiętaj jednak, by dobierać metody leczenia odpowiednio do stopnia zaawansowania uzależnienia. Najlepiej w pierwszej kolejności skonsultować się z lekarzem, który fachowo oceni stopień zaawansowania alkoholizmu i pomoże Wam dobrać odpowiednie etapy wychodzenia z nałogu.
Uzbrój się w cierpliwość
Pamiętaj, że wychodzenie z uzależnienia jest żmudną i trudną pracą, która wymaga wiele poświęcenia i samozaparcia ze strony osoby uzależnionej. Warto jest zatem wykazać się sporą dawką cierpliwości, gdy partner będzie miał „gorsze dni” lub na drodze stanie mu jakaś przeszkoda i niepowodzenie. Ważnym jest to, byście oboje pamiętali, że nie od razu Rzym zbudowano, a wychodzenie z uzależnienia to nawet kilkuletni proces. Pamiętaj jednak, że szacunek do drugiej osoby należy się każdemu, nie popadaj więc w skrajność, nie stawaj się „workiem treningowym” swojego partnera i nie pozwalaj mu na manipulacje oraz ewidentne wykorzystywanie.
Nie usprawiedliwiaj
Niejednokrotnie zaobserwować możemy, że druga połówka usprawiedliwia swojego uzależnionego partnera przed całym światem. Wynajdowanie niekończących się wymówek i bronienie na siłę jest krzywdzące zarówno dla alkoholika jak i osoby ukochanej. Od usprawiedliwiania problem nie zniknie, a partner może poczuć się bezkarnie i nie będzie chciał rozpocząć leczenie, gdyż sam będzie wierzył w wypowiadane przez Ciebie wymówki.
Uzależnienie może zostać wyleczone tylko dzięki pomocy specjalistów, więc nie należy się przed nią bronić, po raz kolejny tłumacząc, że to tylko jeden kieliszek tego dnia.
Motywuj
Istnieje granica, po której przekroczeniu nie motywujemy, a szantażujemy i zmuszamy kogoś do czegoś, co najczęściej przynosi odwrotne skutki. Postaraj się zatem znaleźć tę granicę i nie przekraczaj jej, wspieraj i motywuj swojego partnera, nie rób tego jednak natarczywie i agresywnie. Staraj się również nie krytykować jego potknięć, a z serdecznością podchodzić do takich sytuacji.
Pamiętaj, że Twoje wsparcie jest bardzo ważne, nie jesteś jednak alfą i omegą, a pełne leczenie z uzależnienia należy głównie do specjalistów oraz Twojego partnera.
Skorzystaj z pomocy
Życie w jednym domu z osobą uzależnioną na przykład od alkoholu, często powoduje całkowite podporządkowanie się tej osobie oraz wszystkim jej zachowaniom. Wpływa to niestety negatywnie zarówno na samego uzależnionego jak i na osobę najbliższą, wyniszczając również jej życie oraz psychikę. Dochodzi do zjawiska współuzależnienia, do wytworzenia dysfunkcyjnych metod działania, które pozornie wydają się pomocne.
Jeśli zauważysz, że nie radzisz sobie z problemami alkoholowymi swojego domownika i czujesz, że wpływa to bardzo negatywnie na większość aspektów Twojego życia, nie bój się zgłosić po profesjonalną pomoc! Istnieją terapię dla osób współuzależnionych oraz specjalne grupy wsparcia, które pomogą Ci rozwiązać Twoje problemy.
Ja kontra my – kiedy lepiej odpuścić?
Wsparcie osoby najbliższej w trakcie uzależnienia jest bardzo ważne, należy jednak zadać sobie pytanie, w którym momencie odpuścić?
Gdy partner nie wykazuje żadnych chęci na podjęcie leczenia, jest agresywny, rozdrażniony, powoduje chorą atmosferę w domu, warto zastanowić się nad rozstaniem. Ciągłe obietnice zmiany, które nie mają absolutnie żadnego pokrycia w zachowaniu również powinny być powodem do zastanowienia się czy warto? Istnieje różnica pomiędzy drobnym potknięciem w trakcie leczenia, a niekończącymi się obietnicami poprawy, które nie przekładają się na rzeczywiste działania.
Pamiętaj, że nie możesz całkowicie podporządkować swojego życia pod osobę uzależnioną, masz być dla niej wsparciem, z równoczesnym zachowaniem swojego własnego ja. Dlatego też, czasem lepiej jest odpuścić sobie, niż usilnie i obsesyjnie próbować zmienić osobę, która tej zmiany nie chce.